I TA DINGIN THLAFAM CHANG KAN HUOM

I TA DINGIN THLAFAM CHANG KAN HUOM

- John Lalsansuok Parate 

Var indik tak mi tin sukvar hlak kha a um a, khawvêlah a hung zing a nih. Ama chu khawvêlah a um a, khawvêl ama siem a na, khawvêlin ama a hriet si nawh. Ama mihai kuomah a hung a, ama mihaiin an lo lawm si nawh. Nisienlakhawm, ama lâwm taphawt chu, an kuomah Pathien nauhai ni theina dingin a pêk, a hming ringtuhai chu.

Iengleia van miril buong dâwntuoi thla a fam ni hi Good Friday ti a ei inser? Iengleia thi ni chu a țha ei tih hle’m ana?  

Good Friday ei ti hi ringtuhaiin chieng tak a ani nasan ei hriet, eiin ser ursûn theina ding le ei man theina ding chun suol ei ni na kha inhrietchieng hi a pawimaw tak a nih. Zîekhlui sap ah chun Good ti hi Holy (thienghlim) ti khawmin a um a, asanchu ei suolna hai po po tlêng faiin a um ani tâk leiin a nih.

Ka ruol vai pakhat kâwlah chun zawna ka siem a ‘Ruola, Good Friday ni hi I hriet am?’ ka ti chun a mapa chun amik amak khawma a hriet naw takzet. Good Friday ani nasan tak chu hril lovin ka la um pêk peia,  hnuoi le van le a sunga um po po hai Lal thi ni a nih ka ti chun mak a ti lungril ruok khawpelin ka hmu a. ‘Iengleia in Lal tak thi ni chu a țha inti hle’m a na? Iema ta Lungngai ni ti lem tanlan’ ami ti chun keikhawm chun a awm chu ka ti ve tho amiruokchu, ka ta dinga ka Lal tak a thina leia ka chanțhatna a nih ka hriet naw chun, ka ta ding khawm chun Good Friday hin umzie neilovin um ve ngei ka tih.

Ei ta dinga sandamtu’n ei suolna hai po po a’nthlan theina ding chun thina chau naw chun thil dang iengkhawmin a thei si nawh, suola inthawk amin tlanna dinga a hung thichil hmangaina hrechiengtuhai ta ding chun Good Friday chu a nih.

Iem ana ka suolna? Iem ka va hmu le ka va them um lo suol a kei ka lovin ngai ve nasan ding? Iem ka va tâwk suol um dêrlo suol ka thaw’n ka pawm theina ding? Hieng ei va them le ei va tawng phâklo chu hang pawm el chu namêmlo a nih. Lal tak a hang pawm chu thil harsatak chu ani dal el thei nisienlakhawm, ei thawsuol lei a thi ding khawp khawpa va thaw a inngai hi a harsa ding tak chu a lo nih. Sienkhawm, bawsietna nei leia ei bawsietna/suol ei ni na leia inthlan ngai ei lo ni zing si.

Isu ei ringna siemtu le sukfamkimtu tieng chu en zingin; a ma chun a hmaa hlimna um lei chun muolphona chu ngainêpin, kraws chu a tuor a, Pathien lalțhungpha changtieng khin a hang țhung tah a.           Kan upatak Lalumpui’n nau anei ding chun nasatakin ana ti’n an rûm ngawr ngawr a, ka piengpui ngei ngei na tuora a khêk inrûm ka hang hmu hriet chun ka enzo naw lûtin ka lo țap ta bar el a, nu’n a rila ra ding a hmangai êm êm khawêng a hmu theina dingin na ti êm êmin a khêk ngawr ngawr khawm chun a tuor fan fan a, aneizo chun nu’n a naute a hang hmu chun  ahmel a hmu hma nekin a hmangaina a hung zuol a. Ei ta dinga Isu’n a lo paltlang dânhai hang sui chet chet chun a nauhai ami hmangai nasat zie chu hei hril hrila hril tâwp thei ding zie-zâng khawm a nih nawh. Hmangaina lei ani mieu el sia maw!

Isu’n ei ta dinga intlanna sin ropuitak a thaw leiin a khat chauin na tuor ngâwi ngâwiin vuokthidukin a um a, hmusietna tinreng leh a tuor fan fan nasan kha, Unau hangin ngaituo ve ta’m nang le kei suola inthawk zalên ei ni theina dinga a tuor an naw maw..? Ei Pathien le a naupa Isu Krista mi hmangai nasat zie hi aw, hril ngaina khawm a um nawh. ‘Aw hmangaina a va mak ngei sandamtu mi hmangaina’ Mi suol hmangai tlâk lohai hieng lawm lawma a mi zuk hmangai el hi ei va hang vangnei êm êm ngei deh! Ei Pathien hlaka ei thi aia thi dingin a naupa neisun ngei chu inhawi ti danga hnuoia a hung tir khawm nilo mani suolna khawm nilo a hmangaihai ta ding lei chaua a phal el dam hi a vang makin a vang ngaipawimaw êm êm ngei. Ka suong-le-kuo hai ngeikhawm anna tuor khawm ka en ngamlolai ah, Pa’n a naupa thi dinga a hung tir bîkel hi chu hmangaina tâwpkhâwk a ami hmangai chu ani takzet a nih. Hril ngaina khawm a um naw chu a nih.

Huoia a hungin sieng nia inthawk in a ta dingin lungngaina ding ngawtin an lo tuong a, ei Lalpa chansietzie hi hang ngaituo ve ta’m , vanlalnau nizing si’n hnuoiah thla invai ding ringawt a hungin sieng el nasan dâm hi aw, I chanțhatna ding vawnga a hung tuor chu a nih mieu sia. Hlasiemtu in “Lungngaina thing Kraws chu ka aiin a put châu in a tlua; Kilna thir kheng ka aiin a tuor aw ka hril zo thei nawh” a lo ti angin. Ei suolna intlanna dingin nang le kei a leiin tuor thei po po a tuor a, kraws lêrah natna hril seng ruoloin an hemde a beidawngtakin dangchâr ngawi ngawi le na ti em emin “Eloi Eloi, lama sabakthani – ka Pathien, ka Pathien ieng dinga i mi maksan am?” tiin a khek ruoi ruoi el anikha.

A thilmak thaw hmutu le a bei sukpung fatuhaiin an maksana, a rawi naupang Iskariot in Judahai kuoma tangka 30 chauin a zawr nawk nghal. Lungngai beidawngin a thlan thisen anga far hiel khawpin beidawnna rapthlak a tuora.  Pathien hlak chun eini leiin a naupa a maksan a țul bawk si leiin harsa ti em em pumin a naupa a maksan tawp el chu a nih.

Unau, nang le kei suola inthawka amin tlansuok theina dingin Pathienin a naupa ahung tir dan hi chu thil mei mei  an nawh ie! A tuorna hi tuordan rapthlâk tak a nih. Iengtinam hieng po po ami thawpêkhai hi lâwng I ta leh? Hlim le lâwm takin suola inthawa zal ei ni na ni ropui, suolna hai po po intlêngfai ei ni na ni hi hlim le lawm taka ama inpâk le chawimawitu ni ding ka ditsak che.