KA HRINGNUN LAM TLUONG BUNG - VII

KA HRINGNUN LAM TLUONG BUNG-VII

Ka hringnun hi Pathien zangâina zârin kum tam ka lo dai kai ve tah a. Nitin hin thil thar ka hmu a, mi vângduoi tak an um a, mi hlawtling thei êm êm bîk khawm ei um a. Mi vângduoi bîk rieu hai ta ding chun chu khawêng hmu ve hi hmun kila tuhrietlo a kuon rawng rawng châng ni hi a bo thei naw a, keikhawmin, vângduoi inti êm êm a kan ngaichâng chun a khuo rêl a hang pawm thiem el khawm hi a lo namên naw êm êm.

Vângduoina le harsatna chu iengti kawng zâwng zâwng khawmin a hung inhersuok thei a, sukdanglam thei rak khawm a ni chuong nawh. Vângduoina chu nangkhawmin tuok ta ngei i ta, I tuok mêk khawm a ni el thei. I la tuok naw chun nikhat chu I la tuok ve ngei dingin ka ring hla chuong nawh. Hmangaina, insȗng, fâkzawngna, dinhmun, le a dang danga khawm tuok thei zing hi a lo nih. Hlimni a tâwi, lungngâini ruok chun ami tlâkbuok thei zing.

Mihriemin vângduoina ei ti hi inang tâwl kher naw mei nih. ‘Kei chu ka vângduoi em el’ ti-a min anhril khawm hin an vângduoina tak chu ieng am a ni ding, thina, hriselnawna, retheina le a dang dang khawm um thei ngai a ni a. Vângduoina chun lâwmna a ni naw a thil ṭha a kawk naw leiin mi a tuta ding khawmin nêl a um naw hle.

Mihaiin hlim taka suongtuona leh duthu an sâmlaiin kei rȗk chun suongtuona mitthla tak ngiela khawm duthu khawm sâm ngam ta lo khawpin ka um hlak a. Khawvêl inher rik êm êmin hlawsamna bâk hi inherpui a nei nawh; ti’n ka lo ngâi hiel hlak. Vângduoina hi ka ta a ni thei ti le vângduoina hin ka ta ding khawma vângneina min tlun theitu khawm a ni bawk thei tih a ngaina chun lungril ngaituona phurrik a suk nêp pha thei hle a nih.

Beisei ei nei ngawi ngawilai khawm beisei ngam lo rak a ei um chângni khawm a um hlak. Ei hmangai ngawi ngawi hai khawm intlânsan ṭul châng khawm ei tuok a, mi mamaw naw-tu ngaia lunginlêng hun khawm a um nuol. Tȗ  I hriethiemna khawm dawngphâkloa nuna inngâina khawm a tlung nawn rawp hlak.

Vângduoina le harsatna hi iengtin am ei chosuok theia? Iengtileia vângduoina le harsatna hi lo tuok hlak am eini leh? ti thu hin ka ngaituona ami ṭham ar ar. Vângduoina tamtak  hi mani nunkhal ṭhatnawna leiin vângduoina hi ei tuok rawpin ka hmua; mani vêk hin ei chunga tlung dinghai hi ei lo chosuok theizing a nih. Hunremchang tamtak a um a suol thawna ding hi, tawite inhawi tina ding chau khawm ei hmaa hin an tlarzinga, kei ngêi khawmin ka tuok ve zing a nih. Thil ṭhanaw tamtak khawm hi thil ṭhanaw chu nizing siin ei inhâwkna le phȗrna lei chauin thil ṭhaa hmu khawm hi a lo êm êm. Nunpawrche, nunkhal ṭhatnawna lei cho a harsatna ei hei tuok changin mani inthiemnawna  iengkhawm inhre taloa sȗng le kuo hai mawsietna nei hi tulaia ei fêdan mêk chu a nih. Ei hma hun ding ngaituona le dâwnlâwkna ei neinaw êm êm lei hin harsatna ei lo tuok nawn rawpna a lo nih.

Ka chienlai deu chun mi insȗng chêtdan hi ka lo en nasa thei ve khawpel a, inngaisietna tak khawm amin neitir nuom hle. Sum tieng tlasam lo, dit le duzâwng khawm dittâwka nei le fâk thei ding insȗng khawsak inhawi tak tak chu ka lo thlîr nasa ve thei hle. Inhnarna a sipliem a lo awl êm êm. Amiruokchu, an insȗng hausakna khan insȗng hlimna tak tak a pêk nawzie hai chu tȗtieng tieng hin ei hung seilien hin a ṭha hle a hlu lem chu hriet a loni lem chau chu a nih. Chientêtlai a ei insȗng nêka khawsa thei deu hai chu ei hmu insângin ngainat awl khawm an lo um hle el.

Hausakna hi sum le pai a khai khin hi a lo awl khawpel, andikna chin khawm a lo um ve ngei. Amiruokchu, hausakna tak tak chu chantâwka lungâwi thiemnahai, nunhlimnahai, ṭhangpui ngaihai ṭhangpui nuomna nei mihai chu mi hausa lem chu a lo nih.

Nikhat chu pitar pakhatin thina rȗm tamtak I pumpel ding a nih ti’n ami hril a, a thu mi hril chu tak inchangnaw sien khawm thudik vâwng khawm chu a loni thei. Mi tamtak chu tuoksiet a’n tuoka, chêtsuol leiin thina chen khawm an lo tuok laiin hrilselnawna iengkhawm umloa nun harsatna le beidawngna ka lo tuok mei meihai chu thâwidamthei vawng a niziet ngaituona a mi siem lem a.

Vângduoinaa ka lo inngainahai ka nunah lo tuoknaw ni inlang chu ieng ang miin am ka suok ding aw ti min ngaituotir rum rum hlak.

Ka nun meichawk chu ka lo hriethiem ve tah.

South Extension Part-2
27.06.18

HRINGNUN TLUONG LAM

HRINGNUN TLUONG LAM

Life is lonely, evil, pitiful, miserable without God

Ram ngawpui a hin thing a sȃng a sȃng tȇl intuoi insȃng le ṭha deu deu hi an um a, thingkȗng pakhat ve ruok el chu tum ṭha lo deu, a kȗng le kȃu vȇl chu kawi a kawi thei a um ve a. A sȋr vȇla thingkȗng ṭha deu deu hai chun dȇusaw deuin ‘Zȃngpȃwng, I ṭha maw?’ ti’n an hang ti deu chawt chawt hlak chun, damman a nei naw’n anhriet thei ȇm ȇm hlak. “Ieng ding a hieng hin Pathienin a mi siem bȋk am a nih. Ramvȃkhai chȃwldamna ding nisien, vatȇ nisien, bȗk ankhuor theina ding tȃwk khawmin ka ṭha nawh. Ka thingkȗng chanpuihai angin ṭha takin in sȃngin kȃu ṭhatak insuo ve thei lang chu aw” tiin duthu a sȃm vȇl hlak a.

Nikhat chuh, thing ngȃwrtu chun thinghai a en vȇl chun thing an tuoi insȃng le ṭha deu deu hai a hang hmu chun a mit a lȃk ta ȇm ȇm el. A hrei a phawrsuok chun thingkȗng ṭha ȇm ȇm el hai chun “a mi ngȃwr ngei ngei ding a nih” tiin an inthin hlar hlar tȃwl tah a. Thingkȗng ṭha lo deu a inthawk chun a hang ngȃwr ṭan tuma, a thingkȗng a hang biechieng chun ‘hi thing hin hmangtlȃk insuo naw nih’ tiin a danghai tieng chu a pan lem dai ta a. Chu hun chun, thingkȗng ṭha lo deu chu a ṭhat naw na tak chun a ta dingin damna an tlun lem el tah a. Chu taka inthawk chun piengken zie mawilo ȇm ȇm a nei chu Pathien kuomah nuorna’n hmang ta lovin, lȃwmna’n a sip lem tah a.

Hlaphuoktu’n: “Ka umdan le chan,

Ka thu an nawh;

Iengkim chunga thuneitu chun,

A nuom danin a rȇl a nih.” Tiin a lo phuok a.

Thingkȗng khawm kha a ma ang a thingkȗng ve tho a hang en chun ama le ma an sit ve hle. Pathienin a chana a lo ruot dan chu hrethiem lovin hunhai a lo hmang a. Sienkhawm, an chunga ro hung rȇltu ding a hung indawk char chun, ṭiin an lovin khuor dawr dawrlai chun, tlȃwmtaknun a chun damna a tlung ang khan ei mihriem chanpui hai hringnun a hin hrilsenglo ding khawpin eiin tluktlau a nih.

Mihriemah hin uongna an sȃng awl ȇm ȇm a, uongna leiin tȗkhawm mani le mani an inthlat ti hriet ding a um rak nawh. Ami sȃtthlȃktu ruok chuh Pathien kuta um a nih. Eini hnam lai chu mi hnuoisie bȋk ei nei nȃwn a'n lang a lȃwm a um. Chulaizingin, Lalpa’n amin ṭhutna hi hreloa nun ei hmang vai vai chun nakie chun inringlo hin Pathienin a mi la sȃtthlȃk ve ngei ding a nih. Mani chantȃwk a lung-awilo a Pathien mi siemdan le amin ṭhutdan hai hrethiem lo ta ding chun nun hi a beidawng hlak a, mani le mani hringna chen inlȃktirna khawm an tlungtir hlak a nih.

Inthlȃk danglam hi a ngai a, mitin hin ei ngai seng bawk a nih. Khawvȇl hin hlimna le lȃwmna famkim a mi pȇk thei naw a, ei hang hlim maw ti ding hin lungngaina’n a mi zui nȃwk el hlak bawk. Pathien ṭhanglo nun khaltu chun lungngaina tuokin, a la tuok zawmpei ding chu a ni sie.

Mi hausa khawm an hawi anti thei tak tak chuong nawh. Mi hausa ei tihai khawm hi sil le bil chu antlasam lȇm ie! Nachuh, chantȃwka lungawi nawna ding an nei ve tho hi a lo nih. Țawng ṭhalo ni naw sien. Khaw pakhat (hming thup) a chun mi hausa deu an nei a, pawisa hlak a hau, mi Paybook hlak a kawl rȃwn, pawisa pung hlak khawn ding a hau hle. Nachuh , Hmar tlȃnglo bu inhnik a fȃk nuom a chu a fȃk thei ṭhak le, a taksa’n a hnȃwl tlat leiin vaibu a bei nghek nghek a ṭul sie.

Mi pasie khawm lungawina tluontling khawm a nei bȋk chuong hran nawh. Inhnarna’n a sip ve tho. A nȇka insȃng a hmu phȃt phȃt leh a hlimna a bo a thȋekna’n a sip liem a, suolna’n a hung sip nȃwk hlak el bawk. Setan hlak a thil tum chu a hlawtling nȃwk bawk el sie. Hringnun hi khal a van tak ngei deh!

World Health Organisation (WHO) Sept. 2017 a an insuo dan chun sec. 40 sȗngpei hin mi pakhat pei mani le mani inthat an um ti’n a hril a, an hrillȃwkdan chun kum 2020 a ruok chun sec.20 pei a mani inthat an um dinga ring a nih.

KUM	MANI INTHAT
2015	28
2016	16
2017	22

Khawvȇl pumpui sȗng thlȋr loin Churachandpur hang besan inla, report ka lo hmu ve danin thi pȃngngai niloa mani le mani inthat hih hiengzȃt ei hang hmu a. Hieng hai po po lai hin lungril buoi leia inthat lem chu tam lem ȇm naw ni hai a, hieng hai hi nunbeidawng tak tak leia mani inthat ni ngei ding an na. Chulaizingin, mani inthat ṭhel khawm tam tak um ngei ding an nih.

Kan ruolpa pakhat a hming zepsa dȃl inla, kum tam liem taa thil tlung a ni tah a. Zȃn khat chuh a khawlai lȇng ṭin chun an inkawtkhȃr frame-ah chun a loin khai hlum ta el a, a mobile phone-a a hla ngai chuh “Phuloh pui maw ka lo tawn che, Kei tuar an a na lua e; Aw di phuloh nang vang maw, Nau ang ka lo ṭah.” ti hla hi a ni a. A hlathua a chȇngna lei a an khai hlum ti ruok chuh hriet ding a um naw a. A san lientak chuh a nun a beidawngna, inngaisietna neia maltak a inngaina a nei lei ni ngei ding a nih. Pathien ṭhanglo nun a ding chun inngaimalna, thlasietna hai hi dozo a harsa hlak a nih. Mihriem ngaituona chun beiseina khȃwl a ȇng ta ngai naw a, lungril ngaituona po po chu fazoin kȃwl nisa hrim a ȇngpȇk ta ngai nawh.

Pȃwlsȃwm pahni kan chȗk ve ṭum khan kan inchȗklaibu dang nekin chemistry hi ka lel deu leiin ka bie rawn takin ka hriet a. Council of Higher Secondary Education Manipur (COHSEM) exam nei hun chun chemistry exam chu ka ti angin ka thawṭha naw khawp el a, exam zo in ka tlung chun ka exam thawṭhat naw lei chun ka lungril a hlim thei ta naw a. ”Ka ruolhai chu hung hlawtling seng an ta, kei ruok chuh hlawtling loin um ka ta, ka sȗnghai suklȃwm bawk nȃwng ka ta, result suok hunah inzak a um ding ziet” tiin kan ngaituo chun ka thla a hung si thar ȇm ȇm, bu khawm fa loin khumtieng chun kan tawm a. A chȃng leh inngaisietna lei chun mittui chu a tla naw thei nawh. Ka pahai chun hrietthiemna neiin ṭhatakin an mi thlȇm an mi thlȇma. 

Thil ka ngaituo chun ngaituo ngur ngur chi ka nina leiin chu ṭum chun iengkhawm ngaituona nei loin thi kha ka nuom takzet. Ka ngaituona kha a pik ȇm ȇm. Ka ngaituona po po a ding chun chuh ka iengkim hi a sieletder(totally depraved) tah a. Thi tawp lang ieng ngaituona nei ta lo chu ka nuom tak zet. Ka hmakhuo ngaituona leiin ka ditthlangna tak khawm suol hnuoia a um tah, suol naw thlang ding chu a vȃng ka ti khawp el. Beidawngnahai tuoka suola lo tlu ta hai po po hai an ngaituo ding awm chuh ka tawnhriet pha hle.  Pathien neitu ni naw lang chu suola tlȗk theina hunṭha(chance) ni ngei a tih.

Ka pahai chun “lȃwmna le lungngaina hmuna Pathienthu ei hriethai chau bȃkin ami biek hlak, ei hrietna hai khȇlin ami biek ngai nawh. Chuleiin, Pathienthu hi tiem theinghil ngailo ding a nih.” tiin an min zirtir hlak a. “Ka naupa, I pa zirtirnahai che hi ngàithla la, I nu inchûktirna khawm nghatsan naw rawh. I lu cheimawitu tawnlairang nîng a ta, I rîng mawitu ṭhî ni bawk a tih. Ka naupa, mi suolhai zawr thlûkin um naw rawh. Ka naupa, anni lai ṭhang ve naw la, An lampui hraw ve naw rawh. Thil suol hnawtin ke an pên a, Thisen insuo dingin an kut a ṭuonrang.”(Thuvarhai bung 1) Hilai thute hi a hungin lang vuot vuot a. Ka hang ngaituo chieng chun, ka lungngȃina khan suola milo kei lȗt ta sien chuh ka lu cheimawitu ding tawnlairang hai khawm chu a va danglam awm ta ngei deh. Mithla’n sȗng le kuo hai hmel innui sieu sieu lai chu ṭapna’n a thlȃkbuok el ding ka zuk hmu chun a letlingin thlasietna’n an chang nȃwk ta lem a.

Hringnun harsatna in a mi maksan ring a um nawh a. Inhawi ti dinga ei I ringhai po po khawm hi inhawi ti muol reng reng an um nawh a. Khawvȇl hi chu nghawk aum e,,, thi pȃwt pȃwt tah inla tiin ei inhram zing zing hlaka. Zuk thi tak tak el ding hlak chu ei nuom bar si nawh. Mi fȃk ang fa phȃklo, mi sil le bil ang nei phȃk bawk lo, ei hrisel naw nȃk sapa taksa inrim kieng kienga nitin nisa suok zuia fȃk zawng ei ni tawla. Pathien hi lo nei kher naw inla lem chu khawvela hin damsan ei va neinaw ȃwm de aw ka ti hiel hlak. Pathien a inthawk thlamuongna ei nei lei tak hin a nih ama ringtuhai eiin suk hratna.

Pathien neitu chun harsatna, ieng ang ei tuok khawmin ei hmasuon ngam thei a, nghȃkhla takin beiseina leh ei la thlȋr thei hram hram hlak a nih. "A hmangainaa ka chȃwlin, Ka Pain a mi hriet; Thil ṭhatak a lo ni rawp hlak, Ka Pa remruot chu; A lungrila a ruotna chu, Keima ṭhatna ding; Lungngaina le lawmna hmunah, Hmangaina ka hmuh. Ka Pain ka ngaituo a hriet, A nau a enkawl; A kuom tieng a min pan hnai tir, Thlipui hrȃng laiin; Ka hnuoi beiseina inhniengin, Mitthli thla sienkhom; Ama chu kan hnemna a nih, Iengkima iengkim. Aw Ama chu ring tlat dingin, Ringna mȃwltakin; Pa hmangaina lawmum tak chun, Lungril a thlamuong; Ka lampui chu a chȃwlna tieng, A fe ti ka hriet; Lungawitaka Ama zui chu, A ṭha tak a nih.” Tie Pu. J H BURKE-in a phuok hin Pathienah lungawina le thlamuongna a mi pȇk hlie hlie hlak.. Pathienin a mi hrietna le a ma neitu eini na tak hi a vȃngnei thlȃk  ȇm ȇm hlak a nih.

“If you find Christ, you are immediately successful in life, but if you have all this world has to offer, and do not find God through Christ, your life is "empty and unsatisfactory".

KA HRINGNUN LAM TLUONG (BUNG – VI)

KA HRINGNUN LAM TLUONG (BUNG – VI)

Kum 2016 thla tâwp tieng a hungni chun, tûkum chu suok ei tih ti’n ticket chu kan zuk ngaituo tah a. Ka nu le pa hai kan zuk hril chun ka nu chun “Bawi, kutruokin hung suok naw ro aw” ti’n amin chah a. Ka hrietthiem naw khawpel, ka nu thilhril umzie chuh. Indawnsei loin ka um a, a umzie chu hrie loin ka um ta ngat ngat el. Ni iemanizât a liem hung chun, college ka fêna lampui auto ka chuonglai chun ka hrietthiemnaw chu ka nu kan dawn kir chun “Bawia, Pathienthu nangniah pakhat bêk hung phur ro ka tina a nih” ti’n ami dawn a. Chu ni a inthawk chun iengtak am aw ka phur ding chuh ti’n ka ngaituona chu a fâk hle. Pathienthu chu zuk ngaituoa lungrila invawi ding chu umsienkhawm, a bîk hih ka nei hlak leiin, kan vawibêklo chu hâwn dingin ka dit êm chungnaw leiin, nitin hin ka ngaituo hlak a.

Kan suok ni hun ding chu a hungni chun sûng le kuo hai hmu ding chu phûr a um tatlaizing rail-a fê kan nilei chun Dimapur kan tlung chun Meitei le Nanga inkâr buoina lei chun nuom elin lampui chu hraw el thei dingin a’nlangnaw leiin Dimapura hotel-ah chun zânkhat kan riek el tah a. Christmas chu vênga hmang theinaw pal thut chu inlau a um êm êm. Kan fêna lampui le kan tlungna hotel-ah khawm chun ka nu mincha chu ka ngaituo zing hlak a keiah hlak chu thuthar le hlathar iengkhawm hlak ka nei thei si nawh. Ka țawngțai, Pathien kuomah khawm vawitam ka hnih a sien khawm iengkhawm a’nlang thei bawk el si nawh. Bible ka hang kêu khawmin lungril hlak lût el thei ngai bawk lo. Ngaituona chu ka seng ve hle el.

Ka nu mincha ka ngaituona ka sêngna chu Pathienin hriethun a tini tâng a tih. Ka um hle hlelai chun Rom zîeka mi ‘Pathien chu an hriet a, Pathien ang ruok chun an chawimawi naw a, lawmthu khawm an hril bawk nawh; teplo mei mei an ngaituo lem leiin an lungril mumal naw tak chu a hung inthim zo tah a nih. Vara inngai si, mi invet an hung ni zo tah. Thi thei lo Pathien ropui chu thi thei mihriem dam, vate dam, sapheimanli dam le bawkvaka lawn thilhring dam lim ang chauin an inchangtir si. Chuleiin an lungril chak zawng thil pawrrche thaw ding le an taksa chu muolpho taka chet phalin Pathienin a nghatsan tah a nih.’ Hi thu a hung inlang chun ka ngaituona chu a vuongkuol nasa hle. Churachandpur tieng le hitieng a chenghai umdan le ei nîtin hun hmangdan hai ka ngaituo lêt chun ka lungril mithli chu a suk tla thla a.

Nikhat chuh, ringnawtu ka ruolpa chun ringtu intihai eini hmar mi ngei anchêt khawhlo le anchêt a mawinaw zie a hmu thu ami hril chun kan zak taluo leiin a zuk dawnlêt dan ding khawm chuh kan vai hle. Hieng neu neua ei chêtna hai lei hin mi tam takin ei nunah hin ei phursuokzo naw leiin a hril a hrilu ei missionary hai khawm hin zawna thu mak tak tak chu andawng ngei dingin ring a um. Hieng hin ringnawtuhai hin ei ringna hi an mizawm ve ding chun thil mei mei chu ninaw nih.

Chulaizingin, ei ramtieng ei hei en nâwk chun aisânthiem, dâwithiem sawr eirin naw, ei thil inhmang zawng ding dam, natna khir deu eituok chang dam hin dawithiem, aisanthiem ruoi ei chieng ta vieu niin an lang a. Ei Pathien thu le inkal ti hrezing siin. Thuthlung hluia Israel ram tlûksiet ding vêl laia an umdan le vawisûna ei umdan hi a danglam naw vieu el thei a nih. ‘Thi thei lo Pathien ropui chu thi thei mihriem dam, vate dam, sapheimanli dam le bawkvâka lâwn thilhring dam lim ang chauin an inchangtir si.’ Ti Rom zîeka ka hmu chun ka lungrila thu hung lût leh an tettuok hle’n ka hriet.

    

Dimapur HYA hai hmalâknain khuo tieng pan dingin a hawnin bus sip chun kan hang suok tah a, motor chuong chu ka loin rui ve hle a, ke a lawn el chu ka nuom êm êm el sienkhawm ke a lawn el thei a n inaw bawk leiin imu hlak suok bawk loin imu insuoktir phet phet tum ka motor inrui chu hrelo a um ka tum suo zak a, Senapati lai chun Imphal HYA hai chun milo hmuokin kan um a, Imphal kan hang phâk chun mani vêngtieng rim ei hang hriet chun eiin thuok huoi huoi nuom hle.

Rêngkhawpui kan hang lût meu chun mi hmuoktu an lo țhahnem khawp el a, ka sûnghai le ka ruolhai khawm chuh an lo phûr hle. Ka sûnghai ka hang hmu chun iengdang khawm ka lungrilah a um nawh ka hlim êm êm el a, ka khawvêl hi annui hieu hieu hin ka hriet. In kan hang tlung chun in sip deu thaw’n an milo nghâk a, lâwmthu hrilna neiin ka nu mincha ngawi ngawi thu hai ka hang hril chun ka nu khawm a suk lawm hle’n ka hmu a keikhawm  ami suklâwm zuol hle.

Christmas chu a hungni el tah a, hi kuma ka Christmas hmang ang hin ka pienga inthawkin ka hamngdan le anhawi ka tina chu inkhai khin ruol ding hi a ni nawh. Kum dang chun pangngai takin ka lo hmang liem el hlak a, hi kum ruok hin chuh ka ring ang lo deiin lengkhawm hai khawm inhawi ka ti êm êm a keima tawk tawkah.

Christmas a nihni zân chun kan lêngkhawm chu anhawi ka ti nawk zuol ta êm êm a ințhungpum chun kuthai chu ka bena, sienkhawm, zuk ngîra kuthai ben khawm chu ka nuom êm êm nachu kan zakna chun ami hne hle a. Chu zân chun țhalaihai ka zuk entâwla ankutben chau kha ka dittâwk naw êm êm a, kei ngei khawm kan dittâwk nawh a. Ka lungrilah suok a Pathein kuomah țawngțai dingin anlang char char a,  ka lêngkhawm khawm chuh hlasak khawm anhawi thei ta naw êm êm a. Hall kawtkhâr bul tienga ințhung ka ni leiin suok khawm chu a lo harsa bek naw a.

Inkhawm hunlai a suok ka thaw nuom ngai bêknaw leiin suok el chu a țul el ta bawk si, ka bula țhungnu kuomah chun la vanzun vat ka tih aw ka tih a. Thlasiklai chu adei ve êm êm leiin tuolpar a chu a dei nawk zuol hle a, tuchahai thlai suongna tieng chun ka pan a, mi zunsuok inlawn antam leiin lungrilkap tak chun   Pathien kumah ka țawngțai zo  chun hall sûngah ka lût nawk chun chawmlote 10minutes vêl hnung chun Pathienin ka tawngtaina chu a ngaithlâk ni ngei dingin ka ring a, țhalai, nu le pahai ami hung pawl tawla. A țhen a biling bawlawnga lâm umin Pathien inpâkin hunhai kan hmang a.

Khang ang a ka hei um ve el kha chuh kohran mipuilai ka lamsuok vena a ni ruol ruolin kha ni a inthawkin Pathien leh kan kar hi anhawi zuolin ka hriet a. A ma ka ringna khawm a tak ngeia a hun la la a hmu theia ka hang um kha Pathein thil thawtheiziet hi ka hmuthar hle leiin ka Christmas hmang hi iengdang nekin ka lawmna suk zuoltu a nih.